Prikplicht

Prikplicht

Laat ik maar meteen duidelijk zijn, dat ik autonomie en eigen regie van mensen een groot goed vind en wat mij betreft staat dit ook niet ter discussie. Verder vind ik dat iedereen gelijke toegang moet hebben tot de noodzakelijke zorg.

Dat gezegd hebbend, zijn er wel kanttekeningen te plaatsen bij deze uitgangspunten. In 1½ jaar corona hebben we heel veel besmettingen gezien. De gevolgen daarvan zijn bekend: een onverantwoorde overbelasting van de zorg, talloze doden en een toenemend aantal (jonge) mensen die langdurige klachten houden als gevolg van een covid-19 besmetting.

Ook de maatschappelijke effecten waren ronduit ontwrichtend. De strenge, maar noodzakelijke maatregelen tijdens de lockdowns hebben alle mensen en heel veel bedrijven in meerdere of mindere mate ‘geraakt’. Herhaling van die situatie moet dan ook te allen tijde worden voorkomen.

Na een junimaand, waarin het aantal covid-19 infecties een sterke daling liet zien, volgde een julimaand met torenhoge besmettingscijfers door de ‘Deltavariant’. De zorgsector was juist bezig om een begin te maken met het inhalen van de uitgestelde non-covid zorg, maar door een toenemend aantal opnames van covid-19 patiënten werd opnieuw beslag gelegd op de beschikbare klinische en ic-capaciteit. In mijn vorige blog heb ik al vraagtekens geplaatst bij de eenzijdige voorrang van covid-19 patiënten en het verdringingseffect op de reguliere zorg. Toen moest de vaccinatie echter nog op gang komen en was er sprake van schaarste van het beschikbare aantal vaccins.

Inmiddels is die situatie niet langer meer van toepassing. Begin augustus was volgens het RIVM bijna 85% van alle 18-plussers minimaal eenmaal gevaccineerd en 60% van de volwassenen is volledig ingeënt. Volgens het huidige tempo kan iedereen die dat wil per 1 september 2021 volledig gevaccineerd zijn.

Nu we in deze fase zijn gekomen doemen nieuwe vraagstukken op, met name rond het verplicht inenten. Hoe ver reikt de eigen vrijheid en het recht om zelf een beslissing te nemen om vaccinatie te weigeren? Weegt het belang van de (collectieve) volksgezondheid op tegen die individuele keuze? En heb je als vaccinweigeraar nog wel recht op voorrang bij een eventuele ziekenhuisopname? Dit zijn ethische dilemma’s die in de komende periode gaan spelen. We zien in landen om ons heen dat de toegang tot bepaalde locaties en voorzieningen wordt ingeperkt voor niet gevaccineerde mensen. In Frankrijk worden zorgprofessionals verplicht om zich te laten inenten omdat ze anders hun baan verliezen.

Niemand heeft eerder een pandemie meegemaakt maar vraagstukken rond vaccineren zijn op zich niet nieuw. Een klein deel van de bevolking laat zich om ‘godsdienstige’ redenen niet inenten. Toch ben ik van mening dat in de context van de coronacrisis een andere afweging moet worden gemaakt.

We weten ondertussen dat de vaccins het gewenste effect sorteren en dat iedereen terug wil naar het ‘oude normaal’. Dat perspectief is alleen haalbaar wanneer zoveel mogelijk mensen worden ingeënt. De uitzonderlijke omstandigheden van de wereldwijde coronacrisis vragen om onorthodoxe maatregelen. Dat neemt niet weg dat een eventuele prikplicht op gespannen voet staat met de individuele keuzevrijheid van mensen.

17 augustus 2021 - Jan van Loenen

Jan van Loenen is bestuurder-directeur bij Zorgbelang Drenthe en is op het gebied van cliëntenparticipatie betrokken bij allerlei overleggen van diverse instanties over Covid-19. Vragen of op-/aanmerkingen, neem contact met op met Jan (info@zorgbelang-drenthe.nl)